جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 1310
فلسفه چيست؟
نویسنده:
محمد سربخشى
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدس‌سره,
چکیده :
فلسفه به معناى خاص آن، دانشى است عقلى كه با هدف كشف حقيقت درباره موجود بما هو موجود و احكام آن بحث مى كند. در اين بحث ها، بررسى چيستى و حقيقت اشيا و موجوديت يا عدم موجوديت آنها، موضوع گفت و گوست و يقينى، برهانى، انتزاعى، كلى و ضرورى بودن احكام از ويژگى هاى بحث هاى فلسفى است. اثبات موضوعات ساير علوم و تبيين مبادى تصورى و اثبات مبادى تصديقى آنها، از وظايف مهم فلسفه است. به همين دليل، هر يك از فلسفه هاى مضاف را مى توان شعبه فلسفه در علمى دانست كه مضاف اليه فلسفه مضاف است. در اين مقاله به شيوه عقلى و تحليلى به بررسى فلسفه و چيستى آن خواهيم پرداخت.
صفحات :
از صفحه 15 تا 30
مشخصات اثر
گزارشی تحلیلی از کتاب «شاخصه های عرفان ناب شیعی»
نویسنده:
مرضیه ورمزیار
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدس‌سره,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
آشنایی با برخی مباحث فلسفه عرفان، عرفان نظری و عرفان عملی و تنقیح صحیح آنها، با هدف معرفی شاخصه های عرفان شیعی، ضروری است؛ زیرا خطا در هریک از آنها می تواند لغزشگاهی در عرفان به شمار آید و موجبات انحراف را فراهم آورد. چیستی عرفان، و رابطه عرفان با دین و عقل از مباحث کلیدی فلسفه عرفان است که کتاب «شاخصه های عرفان ناب شیعی» به آنها می پردازد. مباحث دیگر کتاب، مشتمل بر بحث از نسبت عرفان و دین، عرفان نظری و عملی است. بخش پایانی این نوشتار، به طور خاص به هدف اصلی مؤلف، یعنی شاخصه های عرفان شیعی اختصاص دارد. اعتقاد به توحید، نبوت، معاد، ولایت و سلوک براساس شریعت، از اهم ویژگی های عرفان راستین است و معنویت گرایی بدون خدا و بدون وحی و معاد (تناسخ گرایی) یا عرفان های شریعت گریز و عقل ستیز و سلوک بدون توجه به اخلاق و زندگی، از ساحت عرفان راستین دور است. بر این اساس، پایبندی به عقل، التزام به وحی و تهذیب نفس با سیر و سلوکی منتهی به شهود، سه ویژگی ممتاز عرفان شیعی است که از آن به هماهنگی عرفان، برهان و قرآن یاد می شود.
صفحات :
از صفحه 97 تا 108
مشخصات اثر
استاد و نقش آن در سیر و سلوک با نگاه آسیب شناسی
نویسنده:
ابوالفضل هاشمی سجزه یی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدس‌سره,
چکیده :
یکی از مسائل برجسته در عرفان اسلامی، نیاز سالک به مرشد به منظور راهنمایی و دستگیری در سیر و سلوک است. سنت اهل تصوف این گونه است که سالک، آداب سیر و سلوک خود را نزد استادی فرا گرفته و تحت توجه او سلوک می نماید. این موضوع، موجب طرح رابطه مرشد و سالک، آداب مرید و مراد شده است. این موضوع بستر مناسب پیدایش آسیب هایی در مسیر عرفان و تصوف گردید و تا افراد شیاد در خانقاه ها با فریب دادن انسان های ساده دل، که قصد تهذیب نفس دارند را فریب دهند. هدف این مقاله ضمن بررسی آیات و روایات، متون عرفانی و کلمات متصوفه، بیان ضرورت وجود استاد شایسته در مسائل معنوی است که وظیفه دارد سالک را در راه رسیدن به معرفت حق راهنمایی و دستگیری کند. در این زمینه آسیب هایی وجود دارد که مهم ترین آن، سرسپردگی به نااهل است که موجب گمراهی از مسیر کمال می شود. برای پیش گیری از این آسیب، شناخت کامل استاد در انتخاب و تبعیت کردن از او لازم است. روش تحقیق تحلیلی توصیفی است.
صفحات :
از صفحه 31 تا 46
مشخصات اثر
تأثیر متقابل باورها و کردارها از دیدگاه علم سلوک
نویسنده:
علی فضلی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: پرديس فارابی دانشگاه تهران ,
چکیده :
از مسائل کلیدی که باید در عرصۀ بسیاری از علوم انسانی به گونۀ عام و در عرصۀ دانش سلوک به گونۀ خاص، به آن پرداخت و از بعد انسان‌شناسی سلوکی آن را بررسی کرد، تأثیر متقابل باورها و کردارها بر یکدیگر است که در گسترۀ حقیقت انسانیه رخ می‌دهد و در چهار ساحت امکان بررسی دارد: تأثیر علوم قلبی بر اعمال بدنی، تأثیر اعمال قلبی بر اعمال بدنی، تأثیر اعمال بدنی بر اعمال قلبی و تأثیر اعمال بدنی و قلبی بر علوم قلبی. چون تصدیقات پایۀ اعمال هستند، پس بر اعمال مؤثرند و از آن‌رو که اعمال بدنی از آثار ملکات قلبی هستند و ملکات قلبی از اعمال قلبی به‌شمار می‌آیند، بر اعمال قلبی مؤثرند و چون تکرار اعمال بدنی موجب ایجاد هیأت راسخ و صورت جوهری در حقیقت انسانی می‌شوند و ملکات قلبی را به‌وجود می‌آورند، بر اعمال قلبی مؤثرند و اعمال، چه قلبی و چه بدنی نیز به تناسب، موجب فعلیت خصایص کرداری هر یک از دو قوۀ عقل و جهل هستند و فعلیت هر یک از آن خصایص، به ضعف و قوّت هر یک از دو قوۀ عقل و جهل منجر می‌شود که این ضعف و قوّت تصدیق و تکذیب معارف و علوم قلبی را در پی دارد، لذا بر این علوم تأثیرگذارند.
صفحات :
از صفحه 179 تا 191
مشخصات اثر
قاضی سعید قمی (م 1107 هـ ق)
نوع منبع :
مدخل اعلام(دانشنامه اعلام)
منابع دیجیتالی :
متن
وضعیت نشر :
وب سایت عرفان شیعی,
چکیده :
قاضی سعید قمی: مولی میرزا محمد سعید بن محمد مفید مشهور به قاضی سعید قمی از عارفان بزرگ قرن یازدهم قمری است. هانرى کربن تاریخ تولد وى را به سال 1043 هـ.ق در شهر قم درج نموده است. قاضى سعید قمى پس از فراگیرى علوم مقدماتى و طب نزد پدر و برادر بزرگترش به حکمت و عرفان روى آورد و به حوزه درسى ملا محسن فیض کاشانى وارد گردید. فیض کاشانى در تکوین اندیشه هاى این دانشور تأثیر فراوانى داشت، در مدتى که فیض کاشانى در شهر مقدس قم بسر مى برد، قاضى سعید از محضرش بهره مند گشته، نزد وى اندیشه هاى عرفانى خود را غنا بخشیده و شکوفایى او در قلمرو شعر و سروده هاى عرفانى ماحصل ارتباط وى با فیض کاشانى بوده است. سپس قاضى سعید قمى براى استفاده از اندیشه هاى عرفانى حکیمان اصفهان، شهر مقدس قم را به قصد آن دیار ترک نمود. در این زمان اصفهان یکى از مهمترین کانون‌هاى فرهنگى و علوم اسلامى محسوب مى شد. او در حوزه درسی ملا رجبعلی تبریزی (شاگرد صدرا) به تحصیل منطق، علوم طبیعى و الهیات پرداخت. وی در علوم دینی و عرفانی شاگرد فیض کاشانی بود (شرح التوحید، ج1 ص 63 و 301 و 449 ، الاربعین ص 191، 202، 245) ابتدا به دلیل مهارت کامل در طب پزشک شاه عباس صفوی ثانی بود و بعدها توسط شاه به سمت قاضی و شیخ الاسلام قم منصوب و مدت طولانی در این سمت بود. وی با وجود تصدی منصب قضاوت شرعی از سوی سلاطین صفوی توجه چندانی به آنها نداشت و حتی در برهه هایی مورد غضب برخی از آنان قرار گرفت. امام خمینى در کتاب «مصباح الهدایه» از وى به عنوان عارف کامل قاضى سعید شریف قمى سخن مى گویند و در ادامه مى افزایند: «قاضى سعید در عرفان مقام والایى دارد و در راه سلوک قدمى استوار و کتاب شرح توحید صدوق این فاضل فرزانه در موضوع خود بى نظیر است». مهمترین کار او شرح و تاویل احادیث اهل البیت علیهم السلام است یعنی نزدیکی بین حکمت و عرفان با دین که از سوی صدرالمتالهین در این دوره آغاز و بعد توسط استاد قاضی سعید و شاگرد ملاصدرا یعنی فیض تقویت شد. بیشتر آثار او مانند شرح توحید صدوق ،شرح الاربعین، الاربعینیات لکشف انوار القدسیات و رساله حقیقه الصلوه در همین راستا است. وی از سی سالگی تا پایان عمر شریفش را به شرح و تاویل احادیث پرداخت و تراث عظیمی را در این زمینه از خود برجای نهاد و او با تاییدات الهی و محبت به ائمه اطهار علیهم السلام و تسلطی که بر میراث کلامی و حکمی و عرفانی داشت ، مهارت خاصی در فهم و شرح اسرار مکنون و دقایق مخزون در متون دینی و به ویژه معضلات آنها داشت. وی درآثاری نظیر حقیقه الصلوه و الفوائد الرضویه مباحث عرفانی مکتب محی الدین را به قلم آورده است. از دیگر آثار او می توان الکشف عن القراآت السبع الکشف عن القراآت السبع، الفواید الرضویه، مرقاه الاسرار، النفحات الالهیه والخواطر الالهامیه، المقصد الاسنى، الانوار القدسیه، البرهان القاطع، البوارق الملکوتیه، حاشیه بر اثولوجیا، کلید بهشت، شرح حدیث بساط، شرح حدیث غمام و حاشیه بر شرح الاشارات خواجه نصیرالدین طوسى را نام برد. منبع الفبا: عرفان شیعی
مشخصات اثر
تناظر ابعاد وجودی انسان و طبقات هستی در عرفان ابن عربی و امام خمینی (س)
نویسنده:
محمدامین زارع
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
امام خمینی
چکیده :
تثلیث خدا، انسان و عالم در نگاه هستی‌شناختی عرفان اسلامی بر اساس لب لباب آموزه‌های این مکتب یعنی وحدت وجود، ویژگی‌های منحصر بفردی را شامل می‌شود که قابل تأمل است؛ مثلاً در فرآیند تجلی انسان به عنوان عالم صغیر و عالم به عنوان انسان کبیر، ظهورات اجمالی و تفصیلی خدا محسوب می‌شوند که همین، حکایت از نوعی تشابه حداقل ابتدایی در تثلیث فوق الذکر را دارد. حال این مسئله در آموزه‌های ابن‌عربی و برخی شارحینش به طور جدی‌تر و با روشمندی قابل تأملی به عنوان یکی از اصول اساسی عرفان ابن عربی به چشم می‌خورد، به ویژه با محور قرار دادن انسان، به عنوان کون جامع حق و خلق، مسئله فوق از انسجام خاصی برخوردار می‌شود که از این منظر، مقایسه ابعاد وجودی انسان با سایر طبقات هستی اعم از صقع ربوبی و عوالم خلقی، تناظر جالب توجهی را پیش رویمان می‌نهد که، علاوه بر اینکه رهیافتی خواهد بود بر انسان‌ شناسی و جهان ‌شناسی عرفانی، جنبه زیبایی ‌شناختی آن نیز قابل چشم پوشی نیست. شایان ذکر است بیان آراء حضرت امام نیز به عنوان یکی از صاحب نظران عرفان اسلامی ازجنبه‌های اصلی این پایان‌نامه است.
مشخصات اثر
ابن عربی و مسأله‌ی سریان زیبایی در هستی
نویسنده:
علی کریمیان صیقلانی، مصطفی مختاباد
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چهارده معصوم(ع)
چکیده :
مبحث زیبایی شناسی، کانون توجه اصناف گوناگون اندیشمندان بوده و هست و درباره ی آن، مسائل فراوانی مطرح است، از جمله این که دامنه ی آن در هستی تا کجاست و این که آیا همه ی موجودات را در برمی گیرد و یا این که فقط شامل برخی از موجودات شده است. یعنی آیا همه ی موجودات زیبایند یا برخی زشت هستند؟ پاسخ به این پرسش ها از سویی متوقف بر شناخت هستی و از سوی دیگر، شناخت زیبایی است. از جمله روی کردهای علمی در این باره می توان به روی کرد عرفان اسلامی اشاره کرد. عارفان مسلمان معتقدند با الهام از وحی توانسته اند پاسخ های معرفت بخشی برای این پرسش ها مطرح کنند. از آن جا که عارفان مسلمان بیش از هر کس متاثر از عرفان مکتوب و دیدگاه محی الدین ابن عربی هستند، محور اصلی بحث آرای او بوده و تلاش شده است تا مساله ی «گستره ی زیبایی در هستی از منظر ابن عربی» کشف شود. هم چنین این نوشتار در دو حوزه ی اصلی هستی شناسی و زیبایی شناسی، به تحلیل نظرات ابن عربی توجه کرده است. اصلی ترین یافته ی این تحقیق، «مساوقت زیبایی با هستی» و در نتیجه «نفی تحقق زشتی در هستی» است.
صفحات :
از صفحه 157 تا 171
مشخصات اثر
تحلیل رابطه ی «انسان و خدا» در میراث عرفانی ابوالحسن خرقانی با الهام از نظریه ی« من» و «تو»ی مارتین بوبر
نویسنده:
فرزاد بالو ، حبیب الله عباسی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده :
رابطه ی «انسان و خدا» در عالی ترین و ناب ترین شکل ممکن در میراث عرفانی ما بازتاب یافته است . اقوال و آثار بزرگان تصوف ، مشحون از عاشقانه ترین و صمیمی ترین گفتگوها میان انسان و خداست. در این میان ، در مقامات های به جا مانده از ابوالحسن خرقانی - که یکی از عرفا و بزرگان نامبردار تصوف محسوب می شود – رابطه ی«انسان و خدا» به زیباترین و ناب ترین شکلی در قالب من وتو کردن ها با خدا تجلی پیدا کرده است . ازآن جا که مارتین بوبر؛ فیلسوف آلمانی، نظریه ی من و تو را بر مبنای ماهیت و چگونگی رابطه ی من و تویی انسان و خدا ، و نقش رابطه ی انسان و انسان در این میان، سامان بخشیده است، این نوشتار بر آنست تا با الهام از نظریه ی من و تو بوبر ، به تبیین و تحلیل تازه و نویی از رابطه ی «انسان و خدا» در روایت های چهارگانه ی مقامات های خرقانی بپردازد .
صفحات :
از صفحه 43 تا 73
مشخصات اثر
علوم غیراکتسابی از نظر ابن عربی
نویسنده:
نیره اسماعیلی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
متن
وضعیت نشر :
دانشگاه اصفهان,
چکیده :
چکیده علم در مکتب عرفانی ابن عربی از جایگاه و اهمیت ویژه ای بر خوردار است.ابن عربی در یک تقسیم بندی، علم را به دو قسم اکتسابی و غیر اکتسابی تقسیم می کند. علوم اکتسابی همان علوم حصولی(=عقلی و استدلالی)اند که انسان با توسل به عقل خویش می تواند آن را کسب کند. از آن جا که عقل ابزار دریافت این علوم است، به تبع محدودیت های عقل در کسب علم و معرفت، این علوم نیز دارای محدودیت هستند.ابن عربی علاوه بر این محدودیت ها، همواره بر خطاپذیری این علوم تاکید دارد.از نظر ابن عربی این علوم به دلیل عدم مصونیت از خطا، شک و فراموشی علم یقینی و حقیقی محسوب نمی شوند.در مقابل علوم غیر اکتسابی یعنی علومی که خداوند بر قلب انسان القا می کند همواره مورد توجه ویژه ابن عربی بوده اند. این علوم به دو دلیل ازهرگونه خطا و ابهام مبرا هستند:اول این که معلم و معطی این علوم خداوند است و دیگر این که قلب، بر خلاف عقل در دریافت علوم خطا نمی کند. قلب علاوه بر خطاناپذیری، در دریافت علم و معرفت هیچ محدودیتی ندارد و می تواند به میزان پاکی و طهارتش علوم غیر اکتسابی را از خداوند دریافت کند.وحی، الهام، رؤیای صادق، کشف و شهود عرفا و فراست از مصادیق علوم غیر اکتسابی اند. پژوهش حاضر به تعریف و تببین ویژگی های علوم اکتسابی و غیر اکتسابی می پردازد و ضمن مقایسه این دو قسم، علل برتری علوم غیر اکتسابی بر علوم اکتسابی را بیان می کند. دلایل این برتری از نظر ابن عربی عبارت اند از:یقینی بودن این علوم برای عالِم آن،جامعیت این علوم نسبت به علوم اکتسابی و تعیین خطا و صواب در علوم اکتسابی. واژگان کلیدی:علم، علم اکتسابی، علم غیراکتسابی، عقل، قلب
مشخصات اثر
علم انسان کامل از دیدگاه ابن عربی و ملاصدرا
نویسنده:
محمدرضا محمدی نجف آبادی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
متن
وضعیت نشر :
دانشگاه اصفهان,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
چکیده با مطالعه در دین اسلام و تفکر در کتاب اسمانی قرآن وتوجه به سخنان ائمه اطهارعلیهم السلام،روشن می شود که انسان بعنوان گل سر سبد افرینش معرفی شده است.آیاتی همچون «و علّم آدم الاسماء کلها(بقره/31)» از یک طرف و آیاتی همچون« قالوا سبحانک لا علم لنا الاّ ما علّمتنا(32/بقره)» از طرف دیگر؛ذهن انسان را بدین رهنمون می شود که این علمی که به انسان آموخته شده است؛در واقع همان علمی است که ملائک اذعان به جهل خود نسبت به آن می کنند.از نظر ملاصدرا خداوند استعداد رسیدن به این علم را در هر انسانی به قدر سعه ی وجودی او قرار داده ولی پیامبر اسلام و ائمه اطهار علیهم السلام را،بعنوان ولی و انسان کامل و اولین شروط پیدایش هستی، کلید وصول بدین علم معرفی کرده است.با تدبر در آیات دیگر همچون« اتقوا الله و یعلمکم الله(بقره/282)» مشخص می شود این علم اگر چه رحمت و موهبت خداوند است ولی انسان باید بوسیله تقوای الهی،قابل این علم شود.به همین جهت از نظر ابن بین وجود انسان کامل و ولایت و علم او رابطه معنا داری بر قرار است.در خصوص علم انسان کامل باید گفت اگر چه برای ایشان علم فعلی در مرحله ی اولین صادر اثبات می شود ولی کیفیت این علم برای هر کس قابل ادراک نیست.هدف این پژوهش اینست که با شناخت انسان کامل و گستره ی علم او،معرفت خود را نسبت به او بالا بریم و ایشان را دست اویزی برای شناخت حقیقت هر انسان که در واقع همان شناخت جایگاه مظهریت اسم اعظم الهی است قرار دهیم.با باور به اینکه انها نماینده حقیقی خداوند هم در تکوین و ایجاد و هم در تشریع و قانونگذاری هستند. کلید واژه ها: انسان کامل،تقوا،علم فعلی،ولایت تکوینی،ابن عربی،ملاصدرا
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 1310